Strona główna > Historia parafii

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY ŚW. KAZIMIERZAKościół wybudowany został w wyniku porozumienia prymasa, kard. Aleksandra Kakowskiego z generałem zakonu Zmartwychwstańców , zawartego w roku 1926. Oddając Zgromadzeniu w 25-letnią administrację 79 parafię św. Bonifacego na Czerniakowie zawarto w nim warunek i postanowienie: „że zgromadzenie w najbliższym czasie, a najpóźniej w 25 latach – licząc od chwili objęcia wyż. wymienionej parafii wybuduje kościół na Sielcach, do którego przydzielone zostaną części sąsiednich parafii. W ten sposób stworzona parafia powierzoną zostanie X. zmartwychwstańcom na wieczne czasy…”. Objęcie parafii czerniakowskiej nastąpiło w roku 1930, co wyznaczało termin ukończenia świątyni na Sielcach na rok 1954.Działka o powierzchni 0,72 ha u zbiegu ulic: Chełmskiej i (obecnej) Jazgarzewskiej została nabyta od Skarbu Państwa w roku następnym. Budowa wkrótce ruszyła, pierwszym budowniczym był ks. Kazimierz Wójcik CR. W roku 1934 kard. Kakowski poświęcił urządzoną w powstającym budynku kaplicę pod wezwaniem św. Kazimierza, inaugurując w ten sposób funkcjonowanie ośrodka życia religijnego dla okolicznych mieszkańców. Prace budowlane kontynuowane były do wybuchu wojny. We wrześniu 1939 roku część dachu oraz wnętrza kościoła zostały uszkodzone. Prowizorycznie odbudowana kaplica gromadziła (pod kierunkiem ks. rektora K. Pieniążka, następnie ks. T. Przybyłowicza CR) wiernych przez okres okupacji. Podczas Powstania budynek kościelny służył okolicznym mieszkańcom również jako schronienie przed ostrzałem; w wyniku jednego z bombardowań uległ ciężkim uszkodzeniom. Po zakończeniu walk powstańczych mieszkańcy zostali zmuszeni do opuszczenia miasta.W styczniu 1945 r. wraz z pierwszymi uchodźcami powrócili też księża-zmartwychwstańcy. Wspólnie rozpoczęto odgruzowywanie organizowane przez ks. rektora F. Szmita CR. Obrzędy liturgiczne sprawowane były w przedsionku kościoła. Po rocznej przerwie, 16 września tegoż roku nastąpiło rekoncyliacyjne poświęcenie kościoła, do którego przeniesiona została siedziba parafii św. Bonifacego. Przed zimą podłączono oświetlenie i sieć wodociągową, wyremontowano także organy. Zapisy z tego czasu podkreślają zaangażowanie w pracach i ofiarność wiernych. W efekcie postępującej odbudowy i wyposażania kościoła w roku 1946 odbyły się rekolekcje wielkopostne, zaś w dzień św. Kazimierza 1947 – pierwszy odpust. 5 czerwca 1949r. Sakramentu Bierzmowania 573 osobom udzielił ks. prymas Stefan Wyszyński. Dekretami z 11i 19 marca 1950 roku utworzona została parafia św. Kazimierza, kościół zaś stał się jej siedzibą.Bryła jednonawowego budynku mieszczącego kościół oraz dom parafialny pozostaje do dziś niezmieniona. Szyby okienne stopniowo zastąpione zostały witrażami. Niestosowany w budownictwie sakralnym kształt i proporcje, brak wieży itd. to wynik pierwotnego zamierzenia, by budynek ten służył do celów administracyjnych i mieszkalnych parafii. Jednolicie zaprojektowane wyposażenie wnętrza zostało w zasadniczej części wykonane z drewna dębowego w latach 1956-59 i - sukcesywnie uzupełniane – służy do dziś. Meble do zakrystii budowano z jesionu. W prezbiterium znajduje się obraz św. Kazimierza, w ołtarzach bocznych – Najświętszego Serca Jezusowego oraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Wśród obrazów na ścianach bocznych – Chrystusa Miłosiernego (Jezu, ufam Tobie) i św. Siostry Faustyny (naprzeciw). Na prawej ścianie nawy widnieje tablica ku czci poległych w kampanii wrześniowej ułanów małopolskich (ok. 60% stanu; walczyli m.in. właśnie na Sielcach), w przedsionku wmurowane są tablice upamiętniające ks. Pieniążka oraz 12 harcerzy-parafian zamordowanych przez Niemców 2.04.1940 r. Na dziedzińcu przykościelnym ustawione są figury: Jezusa Chrystusa i Matki Boskiej. Pozostałą część posesji do roku 1979 stanowił ogród. Stoi tam obecnie dom zakonny, mieszczący w części niemieszkalnej kaplicę – aulę, biura prowadzonej przez Zgromadzenie Szkoły Wyższej im. B. Jańskiego, sale wspólnot parafialnych i in. Według niezrealizowanych planów miał tam stanąć kościół.W parafii i w kościele św. Kazimierza posługę duszpasterską sprawują nieprzerwanie księża Zmartwychwstańcy. Długoletni zakrystianin, brat Piotr Skurski CR uczestniczył we wszystkich pracach budowlanych, remontowo-instalacyjnych itp. poczynając od powojennej odbudowy - wiele z nich wykonał samodzielnie, wnosząc ten cichy wkład przez całe niemal swe życie zakonne.Opracowanie: Krzysztof Bukowski ZMARTWYCHWSTAŃCY W WARSZAWIEKrótki zarys historycznyPierwsze przymiarki zmartwychwstańców do pracy w Warszawie miały miejsce już w drugiej połowie XIX wieku. Trzeba przy tej okazji wspomnieć, że Zgromadzenie Zmartwychwstania Pańskiego powstało w 1836 roku we Francji, a zatem dość szybko nastąpiły próby przeniesienia się na ziemie polskie. Swoją chęć pracy w stolicy dawnego Królestwa Polskiego wykazali ojciec Piotr Semenenko CR (współzałożyciel) oraz ojciec Józef Hube CR, który był warszawiakiem z urodzenia. Zresztą najpewniejszą próbę przeszczepienia Zgromadzenia do Warszawy podjął brat rodzony ojca Hube, Romuald, który był wówczas głównym kodyfikatorem prawa dla Kraju Nadwiślańskiego. Niestety władze rosyjskie były dobrze rozeznane w sprawach „nowego zakonu polskiego” i nie wyraziły zgody nawet na krótki pobyt zakonników w stolicy. Taki stan pozostał aż do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.Kościół p.w. Najświętszego Zbawiciela (1919–1926)W 1919 roku, w niespełna rok po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zmartwychwstańcy zostali zaproszeni do pracy w stolicy odrodzonej Rzeczypospolitej. W czerwcu tegoż roku arcybiskup warszawski, kardynał Aleksander Kakowski wysłał do Rzymu, na ręce ówczesnego generała zmartwychwstańców, ojca Jana Kasprzyckiego CR zaproszenie do posługi duszpasterskiej w Warszawie. Kardynał tak napisał:Wiem, jak gorąco pragnęliście i z jakim utęsknieniem oczekiwaliście chwili zmartwychwstania Polski, z jaką czcią przechowywaliście świecę ofiarowaną Kolegium Polskiemu przez Ojca Św. Piusa IX, dla zapalenia jej w Warszawie w Polsce zmartwychwstałej. Ta chwila nadeszła, do Warszawy możecie przybyć. (…) Zapraszam Was do Warszawy całym sercem [A. KAKOWSKI, List do J. Kasprzyckiego CR z 24 czerwca 1919 roku].Ojciec generał przyjął zaproszenie. Została podpisana umowa, na mocy której zmartwychwstańcy mieli obsadzić parafię p.w. Najświętszego Zbawiciela, ale pod nadzorem diecezjalnego proboszcza, księdza prałata Romana Rembielińskiego. We wrześniu 1919 roku przybyło do Warszawy trzech pierwszych zmartwychwstańców: ojciec Jakub Kukliński CR, ojciec Jan Iwanczewski CR i ojciec Józef Ziemba CR. Niestety po czterech latach, kiedy nowym generałem został ojciec Władysław Zapała CR, została spisana bardzo niekorzystna umowa z kardynałem Kakowskim. Postanowienia tej umowy były prawie nie do spełnienia, przy czym współpraca z prałatem Rembielińskim okazała się niemożliwa. Kiedy w 1926 roku zmarł ksiądz Roman Rembieliński, zgodnie z umową parafia p.w. Najświętszego Zbawiciela miała stać się całkowicie zmartwychwstańcza. Metropolita warszawski nie wywiązał się jednak z umowy i w miesiąc później mianował diecezjalnego księdza nowym proboszczem. Takie złamanie umowy spowodowało, że ówczesny generał Zgromadzenia wycofał swoich zakonników z parafii. W tym samym czasie ojciec Zapała CR ofiarował polskim zmartwychwstańcom ziemie przy ulicy Mokokotowskiej w Warszawie, gdzie miał powstać dom zakonny, kaplica, szkoła oraz w przyszłości rezydencja dla delegata generalnego w Polsce.Praca przy parafii p.w. św. Bonifacego (1929–1950)Jeszcze w roku 1926 kardynał Kakowski zaproponował zmartwychwstańcom inną parafię w Warszawie, tym razem na Czerniakowie. Była to parafia p.w. św. Bonifacego, mieszcząca się w dawnym kościele klasztornym franciszkanów (bernardynów). Proboszczem placówki był do 1929 roku ksiądz diecezjalny, zaś po jego śmierci nowym rządcą parafii został już zmartwychwstaniec, ojciec Kazimierz Wójcik CR, a pierwszymi współpracownikami byli: ojciec Władysław Miernik CR i ojciec Julian Kalbarczyk CR. Według umowy z księdzem kardynałem, Zgromadzenie Zmartwychwstańców miało w ciągu 25 lat wybudować nową parafię w dzielnicy Warszawy Sielce, która stałaby się wieczystą własnością zmartwychwstańców. W tym celu w 1931 roku zakupiono ziemię przy ulicy Chełmskiej. Byt zmartwychwstańców przy kościele p.w. św. Bonifacego zakończył się wraz z zakończeniem II wojny światowej w 1945 roku, gdy klasztor i kościół oddano franciszkanom (bernardynom).Utworzenie domu zakonnego i parafii p.w. św. Kazimierza Królewicza (1950 rok)W styczniu 1932 roku nastąpiło oficjalne przekazanie posiadłości przy ulicy Chełmskiej Zgromadzeniu. Zaś w maju tegoż roku Stolica Apostolska zatwierdziła decyzję kardynała Aleksandra Kakowskiego, iż parafia przy ulicy Chełmskiej została powierzona w użytku wieczystym (in perpetuum) Zgromadzeniu Zmartwychwstania Pańskiego. Wówczas przystąpiono do sporządzania projektów kościoła i domu zakonnego. W 1934 roku został ukończony budynek kościoła p.w. św. Kazimierza wraz z budynkiem zakonnym. Podczas II wojny światowej świątynia wraz z domem została zniszczona podczas powstania warszawskiego. Po odbudowie kompleksu kościelnego przy ulicy Chełmskiej 21, w 1950 roku została erygowana nowa parafia. Tym samym zmartwychwstańcy przestali formalnie zarządzać parafią p.w. św. Bonifacego.Po za kościołem parafialnym zmartwychwstańcy obsługiwali jeszcze kaplicę p.w. bł. Władysława z Gielniowa przy ulicy Belwederskiej. Obecnie swoja posługą obejmują też kaplicę prywatną Sióstr Sług Jezusa przy ulicy Teresińskiej oraz szpital przy ulicy Stępińskiej. W 1982 roku ukończono budowę nowego domu zakonnego przy ulicy Chełmskiej 21a, w którym do 1995 roku znajdowała się siedziba Przełożonego Prowincji Polskiej.ZOBACZ RÓWNIEŻ LITERATURĘ:Zmartwychwstańcy w Polsce, Poznań 1954.M. PERZYŃSKI, Zmartwychwstańcy w Polsce, [w:] Z. ZIELIŃSKI (red.), Zmartwychwstańcy w dziejach Kościoła i narodu, Katowice 1990, s. 100-101.I. IWICKI, Charyzmat Zmartwychwstańców: Historia Zgromadzenia zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa, t. 2, Kraków-Kielce 2007.